„Stöðugt raforkukerfi er mikilvægur stoð í innri orkumarkaði Evrópu og ómissandi lykilþáttur til að ná fram grænni umbreytingu.“ Í „Aðgerðaáætlun Evrópusambandsins um uppbyggingu raforkukerfisins“ sem birt var fyrir ekki svo löngu, lýsti framkvæmdastjórn Evrópusambandsins (hér eftir nefnd „framkvæmdastjórn Evrópusambandsins“) skýrt yfir að evrópska raforkukerfið verði að stefna í átt að því að vera „snjallara, dreifðara og sveigjanlegra“. Í þessu skyni hyggst framkvæmdastjórn Evrópusambandsins fjárfesta 584 milljarða evra fyrir árið 2030 til að nútímavæða raforkukerfið.
Á bak við þessa aðgerð framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins liggja vaxandi áhyggjur orkugeirans af seinni framförum í uppbyggingu evrópskra raforkukerfis. Sérfræðingar telja almennt að núverandi raforkukerfi ESB sé of lítið, tiltölulega afturhaldssamt, of miðstýrt og ófullnægjandi tengt og standi frammi fyrir mörgum áskorunum.
Í fyrsta lagi getur aldrandi flutnings- og dreifikerfi ekki annað vaxandi eftirspurn eftir raforku. Spáð er að árið 2030 muni raforkunotkun í ESB aukast um það bil 60% miðað við núverandi stig. Eins og er hafa um 40% af raforkudreifikerfum Evrópu verið í notkun í meira en 40 ár og eru innan við 10 ár í lok upphaflegs endingartíma síns. Aldrandi raforkukerfi missir ekki aðeins skilvirkni í raforkuflutningi heldur skapar einnig hugsanlega öryggishættu.
Í öðru lagi reynir vöxtur bæði framboðs- og eftirspurnarmegin endurnýjanlegrar orku á núverandi net. Milljónir nýrra sólarrafhlöður á þökum, hitadælur og sameiginlegar orkuauðlindir staðbundinna orkusamtaka munu krefjast aðgangs að raforkukerfinu, en vaxandi eftirspurn eftir hleðslu rafbíla og vetnisframleiðslu mun krefjast sveigjanlegri og fullkomnari raforkukerfa.
Auk þess kvarta margir orkuframleiðendur undan fyrirferðarmiklu reglugerðarferli. Í „áætluninni“ er tekið fram að í mörgum löndum þurfi verkefni sem snúa að endurnýjanlegri orku að bíða lengi eftir að fá réttindi til að tengjast við raforkukerfið. Leonhard Birnbaum, forstjóri Evrópska raforkuiðnaðarbandalagsins og forstjóri þýska E.ON samstæðunnar, kvartaði eitt sinn: „Sem stærsta veitufyrirtæki Þýskalands hefur umsókn E.ON um aðgang að raforkukerfinu einnig orðið að engu.“
Ekki nóg með það, heldur hafa vaxandi orkuviðskipti innan ESB einnig leitt til aukinna krafna um samtengingu raforkuneta milli aðildarríkja. Ráðið um utanríkismál, þekkt evrópsk hugveita, benti á í skýrslu að þegar aðildarríki skortir innlenda orkuframleiðslu geti það fengið orku frá öðrum löndum, sem muni auka orkuþol allrar Evrópu. Til dæmis, í miklum hita sumarið 2022, minnkuðu kjarnorkuver Frakklands orkuframleiðslu og juku í staðinn raforkuinnflutning frá Bretlandi, Spáni, Þýskalandi og Belgíu til að tryggja innlenda eftirspurn.
Útreikningar Evrópska flutningskerfisstjórnendasambandsins, sem er fulltrúi 39 evrópskra orkufyrirtækja, sýna að á næstu sjö árum ætti flutningsinnviðir ESB að tvöfaldast og 23 GW af afkastagetu ætti að bætast við fyrir árið 2025. Á þessum grundvelli verður 64 GW af afkastagetu bætt við á þessu ári fyrir árið 2030.
Til að bregðast við þessum yfirvofandi áskorunum hefur framkvæmdastjórn Evrópusambandsins skilgreint sjö lykilatriði í áætluninni, þar á meðal að flýta fyrir framkvæmd núverandi verkefna og þróun nýrra verkefna, styrkja langtímaáætlun netkerfa, kynna framsýnt regluverk og bæta snjallt raforkukerfi, breikka fjármögnunarleiðir, einfalda leyfisveitingarferli og bæta og styrkja framboðskeðjuna o.s.frv. Í áætluninni eru lagðar fram sértækar aðgerðir fyrir hvert ofangreindra sviða.
Gilles Dixon, forstjóri Evrópsku vindorkusamtakanna, telur að það sé „snjallt skref“ að framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hafi kynnt „áætlunina“. „Þetta sýnir að framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur áttað sig á því að án stórfelldra fjárfestinga í raforkukerfinu er ómögulegt að ná orkuskiptum.“ Dickson kunni að meta áherslu áætlunarinnar á stöðlun framboðskeðjunnar í raforkukerfinu. „Flutningskerfisstjórar þurfa að fá skýra hvata til að kaupa staðlaðan búnað.“
Á sama tíma lagði Dickson áherslu á nauðsyn þess að grípa til tafarlausra aðgerða, sérstaklega til að takast á við þá röð endurnýjanlegra orkuverkefna sem sækja um að tengjast raforkukerfinu. Dickson sagði að það væri mikilvægt að tryggja að forgangur væri gefinn þeim verkefnum sem væru hvað þroskuðust, stefnumótandi og líklegust til að verða byggð, og að forðast að „láta vangaveltur um verkefni klúðra hlutunum“. Dickson hvatti einnig opinbera banka eins og Evrópska fjárfestingarbankann til að veita mótábyrgðir fyrir stór innviðaverkefni.
Í tengslum við virka eflingu ESB á nútímavæðingu raforkukerta ættu öll aðildarríki að vinna saman að því að sigrast á áskorunum og stuðla að meiri byltingarkenndum árangri í uppbyggingu raforkukerta í Evrópu. Aðeins á þennan hátt getur Evrópa færst í átt að grænni og sjálfbærari framtíð.
Súsí
Sichuan Green Science & Technology Ltd., Co.
0086 19302815938
Birtingartími: 22. janúar 2024
